Fotograaf Koen Wessing, die in de jaren zestig en zeventig naam maakte met indringende reportages uit crisisgebieden over de hele wereld, is gisteren op 69-jarige leeftijd overleden.
Wessing leerde het vak begin jaren zestig van Ed van der Elsken en Ata Kando, en zou zijn hele leven blijven werken in de traditie van de geëngageerde fotografie. Met grofkorrelige en zeer contrastrijke film en een Leica die het zichtbaar zwaar te verduren had, ging hij de werkelijkheid te lijf. Zijn werk is altijd uitgesproken politiek geweest. Wessing was niet bang partij te kiezen, altijd schaarde hij zich aan de zijde van diegenen die het moeilijk hadden: zwervers en onderdrukten. Het vastleggen van ‘de mens onder druk’ deed hij in alle uithoeken van de wereld: in Chili, na de coup in ‘73, Nicaragua, El Salvador, Afghanistan, Kosovo, Tibet, Zuid-Afrika, Roemenië, Albanië, de lijst is eindeloos.
De Franse filosoof en criticus Roland Barthes was een groot bewonderaar en nam Wessings werk op in zijn essay Camera Lucida. Barthes prijst in het essay de beelden van Wessing om hun vermogen vragen op te roepen, te laten voelen dat achter iedere foto een verhaal schuilt.
Henk Hofland zei in 2000 bij de opening van een overzichtstentoonstelling van het werk van Wessing in het Amsterdams Historisch Museum over zijn verslag van de burgeroorlog in Nicaragua : „Het zijn niet meer je hersens, het is je maag waarmee je de blindheid van het meedogenloze herkent.”
Elsbeth Etty schreef naar aanleiding van een kritische recensie over dezelfde tentoonstelling: „Wessing moet je vergelijken met Goya. Wie haalt het in zijn hoofd Goya’s Desastres de la Guerra primair te beschouwen als werk van een achterhaalde wereldverbeteraar, agitpropartiest of etsende zendeling? Wessings foto’s dwingen de kijker tot een moreel oordeel.”
Ook op gevorderde leeftijd bleef hij fotograferen. In het Amsterdamse Café de Zwart zat hij regelmatig, na wandeling, met een vergrootglas de krant te lezen, de onafscheidelijke 35mm camera gebutst en ingetapet om zijn schouder. Dit voorjaar opent in Santiago de Chile een tentoonstelling met zijn werk over de staatsgreep van Pinochet. Het was volgens Louis Zaal, directeur van het agentschap Hollands Hoogte, een vurige wens van Wessing dat zijn werk ooit in Chili te zien zou zijn.