Ik was een weekje weg – aan de Zeeuwse kust duurt het twee dagen voordat je je realiseert dat Henk Blekers kandidatuur en Liesbeth Spies’ halve pirouette geen cynische grappen zijn – en probeerde thuisgekomen de draad weer op te pakken. Om Nederland weer scherp in het vizier te krijgen richtte ik mijn blik op VNO-NCW-voorzitter Bernard Wientjes, de gladste aal tussen Walcheren en de Waddenzee.
Met frisse tegenzin begon ik aan een interview met de voorman van bedrijvig Nederland. De aankondiging op de voorpagina beloofde wat: Bernard Wientjes is ontevreden over het niveau van ‘s lands politici. Dat schept een band, ik ben ook niet echt onder de indruk van de volksvertegenwoordiging: één derde mist een idee, één derde gevoel voor politiek, één derde moreel besef.
“We hebben weinig toppolitici […] Een goede politicus hoort een visie te hebben,” aldus Wientjes. Me dunkt. “We missen daardoor echt economische kansen. En de economie en het landsbelang liggen zo dicht bij elkaar.” Tot zo ver zijn eigen – nogal beperkte – visie. Verder is het vooral Wientjes die pragmatisme en opportunisme verwart, Wientjes die over een grenzeloze zelfingenomenheid blijkt te beschikken en Wientjes die ontkent arrogant te zijn. En natuurlijk allemaal met dat typische Nederlandse ondertoontje van “ik wil wel, maar de rest…” Het zou meelijwekkend zijn, als het niet ging om de man die door de Volkskrant de afgelopen twee jaar op rij tot ‘invloedrijkste Nederlander’ werd gebombardeerd.
De schaduwpremier van Nederland die zegt dat de democratisch gekozen volksvertegenwoordiging ondermaats is, dat mag natuurlijk. Maar Wientjes kritiek was alleen geloofwaardig geweest, als niet zo pijnlijk duidelijk was dat hij voortkomt uit arrogantie, en niet uit inzicht. Laat staan uit een bredere maatschappelijke betrokkenheid.
Want dit is onze elite. Eentje die keihard wil vechten voor haar deelbelang, maar maling heeft aan het gebod dat zegt noblesse oblige. In Wientjes wereld valt het landsbelang min of meer samen met het ondernemersbelang. Dat is niet mijn interpretatie, dat zegt hij zelf.
Geert Wilders zegt buikpijn te krijgen als hij naar Wientjes kijkt. Ik wist niet dat het bestond, maar dat lijkt mij een redelijk onderbuikgevoel.
9 mei verschenen op hardhoofd.