„US out of everywhere, Yankee go home”, de kreten zijn met graffiti op een gesloten winkelluik gespoten. Een taperecorder waaruit Screamin’ Jay Hawkins ‘I put a spell on you’ komt, zwaait in de hand van een meisje dat door een bijna verlaten New York loopt. De sfeervolle zwart-witbeelden komen uit Jim Jarmusch’ arthouse-klassieker Stranger Than Paradise. De scène is opgenomen in de documentaire Tiger Eyes, die momenteel op het International Film Festival Rotterdam draait. Hij laat in de eerste plaats zien wat de onafhankelijke cinema te bieden heeft, maar de graffiti vertelt de kijker meer: hier wordt gefilmd tegen het allesoverheersende Hollywood.
Jarmusch is een van de acht regisseurs die, op voorspraak van oud-directeuren van het IFFR, ter ere van het veertigjarig bestaan van het festival geïnterviewd werden door regisseur Frank Scheffer. De basis van Tiger Eyes wordt gevormd door fragmenten uit de interviews, aangevuld met enkele scènes uit films van de meewerkende regisseurs. De talking heads zijn door het gebruik van contrastrijk filmmateriaal en beperkte scherpte-diepte zeer intens.
Wat de filmmakers bindt, afgezien van hun verleden met het IFFR, is in eerste instantie een liefde voor de cinema als kunstvorm. Jarmusch vertelt zichzelf liever als amateur te beschouwen, omdat hij wil filmen uit liefde voor het vak: „Zodra je uitgaat van een of ander ingebeeld publiek gaat het mis”. Raul Ruiz, een Chileense regisseur met meer dan honderd films op zijn naam, gruwt van filmen in Angelsaksische landen, omdat daar alleen maar narratief gedacht wordt. Alle regisseurs filmen tegen de hoofdstroom in, Michael Haneke hekelt het cynisme van Hollywood: “Ik ben een pessimist genoemd, maar de werkelijke pessimisten zijn de makers van entertainmentfilms. Misschien ben ik een moralist. Als dat iemand is die zijn publiek net zo serieus neemt als zichzelf: ja.”
Een van de mooiste momenten uit Scheffers ruwe materiaal heeft deze korte tv-versie (die ook op het festival draait) niet gehaald: Jarmusch vertelt een anekdote die het belang van festivals als het IFFR illustreert. Toen hij begin jaren tachtig Stranger than paradise maakte en de financiering niet rond kreeg, schonk Wim Wenders hem het benodigde celluloid. Wenders op zijn beurt had dat materiaal over van een film waarvoor hij een volledige filmcrew van Raul Ruiz had geleend. Scheffers essayistische documentaire is een klein maar prachtig gefilmd eerbetoon aan de onafhankelijke film in het algemeen, en het IFFR in het bijzonder.
Tiger Eyes, Frank Scheffer 2011. (Di 23:00 Uur van de Wolf, Ned. 2. Do 17:15, IFFR, LantarenVenster)