Tag archieven: hard//hoofd

Economie, daar begrijp ik weinig van. Hoewel ik niet direct in die richting heb gestudeerd, heb ik er wel wat redelijke mensen over horen praten. Ook heb ik af en toe een paper moeten schrijven dat er zijdelings mee van doen had. Daarnaast lees ik natuurlijk regelmatig een krant. Het vanzelfsprekende resultaat is dan dat langzaam duidelijk wordt dat je het niet begrijpt.

Ik bevind me in goed gezelschap, want in heel Europa heb ik mede-amateur-economen die weten wat het concept ‘kous’ inhoudt, maar slechts vage, theoretische vermoedens hebben over het eventuele bestaan van zoiets als een ‘naad’. Politici en commentatoren, noemen we die figuren doorgaans. Ik speel nu de rol van commentator. Dus verwacht van mij geen naad.

Ook deze week snapte ik er weer niets van. Zo las ik bijvoorbeeld twee koppen naar aanleiding van een ‘top der toppen’ op de voorpagina van de NRC: “Woede, scepsis, vragen en een grijns”, over politici die iets met de economie proberen te doen. Daaronder: “Markten reageren rustig”. Dat politici en commentatoren opgefokte emotionele typetjes zijn, dat wist ik, maar dat markten rustig kunnen reageren op onzekerheid, dat was nieuw.

Al dat niet-begrijpen weerhoudt me niet het enorm spannend te vinden. Gelukkig, want kerst is toch ieder jaar min of meer hetzelfde. Eten (dertig liter snert) en cadeaus (een paar nieuwe onderbroeken). Nee, dan de economie, daar gaat mijn hart pas echt sneller van kloppen. Bijvoorbeeld: wat gaat ons kabinet van keihard-snoeien-zonder-vooruit-denken nu weer bedenken? (5 miljard extra bezuinigen? 10 miljard extra? Spannend!) Wat ze ook verzinnen, ik zal het vast niet begrijpen.

Als het niet-begrijpen me teveel wordt, dan probeer ik het terug te brengen tot schoolpleinproporties. In het geval Europa: alle kinderen willen iets (belangen) en doen hun best dat door middel van onderhandelen en bekvechten te bemachtigen (politiek bedrijven). Totdat er iets gruwelijk misgaat (dip) en er iemand gaat huilen (dubbele dip). Resultaat is dat het speelkwartier voorbij is (triple dip), en iedereen door de nieuwe leraar (China) naar binnen wordt gestuurd. Als we het echt bont maken, moeten we (Europa) ‘s avonds misschien wel zonder eten (eten) naar bed. Ziet u? Ik begrijp er niets van.

Pieter Hilhorst - Afbeelding: de Volkskrant

Pieter Hilhorst heeft een paar twintigers gesproken en hij begreep ze niet. Hilhorst woonde een debat in de Rode Hoed bij, en verbaasde zich over wat hij noemt “de blijmoedige zelfoverschatting” van, vooruit dan maar, mijn generatie. “De twintiger heeft het idee dat z’n eigen leven wel maakbaar is, maar de wereld om hem heen niet.” zei hij ook. Dat roepen we toch al jaren over “de Nederlander”, ongeacht hoe oud die is, dacht ik toen.

Hilhorst schetst in de Volkskrant een herkenbaar beeld van mijn generatie. Sterker, ik herken mijzelf erin: ook ik wantrouw de tandeloze en soms verdwaasde Occupy-beweging, ook ik was na mijn studie werkeloos, ook ik ben afhankelijk van mijn ouders, ook ik ben inmiddels zzp’er in de marge en ook ik ben behoorlijk individualistisch ingesteld.

Tot zover de een-op-een-relatie tussen zijn beeld en mijn leven. Ik ben namelijk echt niet zo naïef om te denken dat wereldwijde economische ontwikkelingen mij niet raken. En ik lijd al helemaal niet aan “blijmoedige zelfoverschatting”. “Als de wereld vol onzekerheden zit, kun je maar beter zeker van jezelf zijn”, zo karakteriseert hij mijn generatie. Die mensen zullen er zeker zijn, maar ik vrees dat voor veel anderen geldt: als de wereld vol onzekerheden zit, doordat de verzorgingsstaat moedwillig wordt afgebroken bijvoorbeeld, dan ben je tot op zeker hoogte inderdaad op jezelf aangewezen. Dat is geen blijmoedige zelfoverschatting, dat is aan cynisme grenzend realisme. Een gevoel van urgentie dat geen ruimte krijgt door een nog sterker gevoel van machteloosheid.

Het is niet meer vanzelfsprekend dat iedere generatie het beter heeft dan de vorige, daar heb ik me al bij neergelegd. Maar dit alles betekent niet dat ik me wil afkeren van de samenleving, noch dat ik mijzelf dolgraag, vol “blijmoedige zelfoverschatting”, in een Darwiniaanse overlevingsstrijd wil werpen. Dat ik individualistische trekjes vertoon, betekent niet dat ik voorstander ben van een, excusez le paradoxe, compleet geïndividualiseerde maatschappij.

Tot slot: ik denk al helemaal niet dat mijn eigen leven wel en de samenleving niet maakbaar is. Ik vermoed dat ze het allebei een beetje zijn. Verder begrijpen Pieter Hilhorst en ik elkaar perfect.

23 november 2011, hardhoofd.com

Afgelopen week deed staatssecretaris Veldhuijzen-Van Zanten (CDA, Zorg, dubbel paspoort) iets raars. Ze snoerde tijdens een Kamervergadering de voorzitter de mond.

Wat volgde was de gebruikelijke verontwaardiging. Ook ik liet me op Twitter niet onbetuigd: “hoe diep de rot zit bij het CDA”, schreef ik. Een tv-recensent schreef dat Van Zanten geluk had dat Rijk de Gooijer stierf, anders was het bewuste fragment veel vaker herhaald. Een ander riep de vuistslag van LPF’er Alblas in herinnering. Zelf dacht ik aan het befaamde kotsvingertje van Hans Hoogervorst.

Ik wilde hier dus iets boos gaan schrijven over het failliet van het CDA. Dat zelfs een geloofwaardig ‘verhaal’ de partij niet gaat redden wanneer haar vertegenwoordigers zulk een gebrek aan beschaving aan de dag leggen. Iets over Henk Bleker en zijn tenenkrommende briefje aan Mauro misschien. Of over de compleet verziekte sfeer, waarin het gebrek aan respect tijdens de discussie tekenend is voor het rücksichtslose bezuinigingsbeleid van dit kabinet.

Maar mevrouw Van Zanten is nog maar kort lid van het CDA, te kort om volledig gecorrumpeerd te zijn door Maxime. Na wat twijfelen zag ik het helderder: het filmpje zegt eigenlijk weinig. Er is geen enkele context, alleen een paar seconden die zeker ophef zouden veroorzaken. For all I know heeft de voorzitter haar die hele middag zitten pesten.

Een faux-pas van iemand die zichtbaar onder druk staat, decorumverlies noemen ze het in de medische wetenschap wel eens. Al valt op haar functioneren best wat aan te merken, dit was de spreekwoordelijke kat in het nauw, niet meer. En zo gaat ook dit stukje niet over de inhoud. Want waar ging die vergadering eigenlijk over?

9 november 2011, hardhoofd.com