En toen was er ophef. Waar winden we ons deze week over op? Sommige mensen over NRC Handelsblad van afgelopen zaterdag. De krant had de voorpagina ingeruimd voor een artikel onder de weinig smakelijke kop “Hoe zal het brein van prins Friso zich houden?”
Het stuk was geschreven door een redacteur die dubbel pech had: niet alleen was ze in Lech, haar man had als neurochirurg ook nog eens toegang tot de behandelend arts. Je hebt één bron, wat doe je dan? Je schrijft een avontuurlijk verhaal. Toch?
Ik laat de ethische discussie hier even voor wat hij is. Het is zo voorspelbaar: een krant gaat net wel/net niet over een grens, anderen schreeuwen hypocriet moord en meer overtuigend brand, een hoofdredacteur verdedigt zich door alles op redelijke toon uit te leggen, zonder toe te geven dat nobele motieven niet altijd een rol spelen als je een krant persklaar probeert te krijgen. Zeker wanneer de oplagecijfers onder druk staan.
Het artikel zelf is vooral pijnlijk om te lezen. Niet omdat er al dan niet gespot wordt met fatsoenswetten, maar omdat de toon zo ontzettend angstig is. Gevoelsmatig gaat de helft van het stuk op aan het verdedigen van de keuze om het verhaal überhaupt op te schrijven. Als je iets doet wat niet bij je past, word je onzeker.
Uiteindelijk is het aan de journalistiek om te beoordelen wat wel of geen nieuws is: “News is whatever a good editor chooses to print.” Daar heeft de RVD weinig over te zeggen. In die zin heeft NRC Handelsblad het grootste gelijk van de wereld. Maar ik had toch liever gehad dat de krant zich nog altijd te goed had gevoeld voor het op deze manier brengen van dit soort nieuws. De hoofdredacteur is ook verantwoordelijk voor de vorm waarin het nieuws wordt gegoten.
Toevallig las ik de volgende dag in een oud stuk van Gore Vidal: “Today, half the population no longer reads newspapers: plainly, they are the clever half.” Laat de kwaliteitskranten iets van hun zelfvertrouwen en vooral eergevoel herwinnen. In Vidals Amerika zijn mensen die geen krant lezen verstandig, straks lezen verstandige mensen hier ook geen kranten meer.
Eerder te lezen op hard//hoofd