Jan Hanlo in het Vondelpark // collectie letterkundig museum
Ik lees zojuist op de website van De Optimist een mooi essay over autisme. Hoewel het tegen het einde wat dramatisch wordt, bevat het stuk een paar fijne passages. Deze bijvoorbeeld:
Op de begrafenis van moeder heb ik mijn vader voor het eerst in tijden weer gezien. Hij droeg een stropdas, wat hij anders nooit doet en hoefde niet te huilen, noch om de dood van moeder, noch om het weerzien met mij. Angstvallig hield hij zich groot. Ook opa en oma toonden geen enkele emotie. Ik liet mijn tranen de vrije loop. Niet omdat ik zo verdrietig was om de dood van moeder, maar omdat een begrafenis zo in en in triest is als er helemaal niemand huilt.
Bij dit stuk van Maria Foerier wordt vermeld dat het genomineerd werd voor de Jan Hanlo Essayprijs Klein 2011. Omdat ik eigenlijk niet zoveel van Jan Hanlo weet, kijk ik even op Wikipedia. Daar staat onder meer het volgende:
Vanaf 1944 schreef Hanlo gedichten, waarvan met name Oote de aandacht trok. Dit klankgedicht (Hanlo sprak zelf van ‘kinderbrabbeltaal’) verscheen in 1952 in het door het rijk gesubsidieerde tijdschrift Roeping. Het blad Elsevier besteedde daar aandacht aan en het VVD-Eerste Kamerlid W.C. Wendelaar stelde vervolgens Eerste Kamervragen over de subsidie aan het blad dat Hanlo’s ‘infantiel gebazel’ publiceerde. Dat leverde de nodige publiciteit op.
Sommige dingen veranderen nooit. Andere dingen daarentegen weer wel:
Hij kreeg een relatie met de dertienjarige Mohamed en nam de jongen mee naar Nederland. Mohamed werd echter alweer snel naar Marokko uitgewezen.
Hierop volgden kennelijk geen kamervragen. Ook de laatste alinea van het lemma wil ik u niet onthouden:
Ongeveer twee derde van Hanlo’s omvangrijke correspondentie werd in 1989 in boekvorm uitgegeven. Daaruit blijkt onder andere welke gewetensproblemen zijn seksuele geaardheid hem opleverde. Behalve homoseksueel pedofiel was Hanlo namelijk gedurende zijn gehele leven belijdend katholiek.
Eerst verdenk ik de schrijver ervan dat hij of zij bedoelt dat niet-katholieken geen gewetensproblemen als gevolg van deze een seksuele geaardheid kunnen hebben. Maar dan begint het te dagen. De auteur bedoelde waarschijnlijk te zeggen dat de “homoseksuele pedofiel Hanlo” weliswaar gewetensproblemen had vanwege zijn geaardheid, maar dat dit zo was ondanks het feit dat hij zijn hele leven belijdend katholiek was.